Gazeteciler Cemiyeti Demokrasi için Medya/Medya için Demokrasi Programı Şeffaflık Politikası
Amacı
Şeffaflık Politikasının amacı Demokrasi için Medya/Medya için Demokrasi Programı’nın (Program) işleyişinde uygulayacağı temel prensipler ve izleyeceği metodları belirtmektedir. Avrupa Birliği finansal desteği ile Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülmekte olan Demokrasi için Medya Programı uygulayacağı politika çerçevesinde AB Şikayet Mekanizması İlkelerini ve ilgili AB tüzük hükümlerini takip eder.
Şeffaflık
Program uygulama süresi boyunca gerçekleştirilecek faaliyetler, etkinlikler, çıktılar ve destekler ilişkin bilgiler, istisnai bir koşul oluşmadıkça kamunun erişimine açık bir şekilde sunulacaktır. Bu politika çerçevesinde Program’ın katılımcı ve esnek yapısı ve işleyişinin güçlendirilmesi ve etkin geri bildirim mekanizmalarının kurulması hedeflenmektedir.
İlgili AB mevzuatı ve kabul edilen uluslararası normlar uyarınca Program, ayrımcılık yapmama ve eşit davranma ilkelerine uygun hareket edeceğini taahhüt eder.
Hassas Bilgilerin Korunması
Program, işleyişi süresince hizmetlerini geliştirmek ve sunmak için işlediği ve barındırdığı veri ve bilginin, kişilerin yasal haklarını zarara uğramasını önleyecek biçimde korumayı taahhüt eder. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin Program’ın uyacağı kurallar Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümlerine uyar. Detaylı bilgi için Program’ın Gizlilik Politikası’nı ziyaret edebilirsiniz.
Katılımcılık
Program, bu metnin Şeffaflık kısmında da belirtildiği gibi, işleyiş yapısında ve karar alma süreçlerinde iyileştirmeyi hedefleyen, katılımcı bir model dahilinde çalışmaktadır ve tüm paydaşlarla açık ve yapıcı diyalog kurmaya hazırdır. Anketler, birebir görüşmeler, toplantılar ve uygun diğer iletişim araçlarıyla kurulan etkin ve sürekli izleme mekanizmalarıyla tüm paydaş ve faydalanıcıların deneyimleriyle ilgili geri bildirim alır.
Kurumsal Çerçeve
Program, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülen bir programdır. Program, Türkiye’de medya çoğulculuğu ve basın özgürlüğü için uygun ortamın sağlanmasına yönelik farkındalığı ve talebi artırmayı; gazetecilerin kendilerini güvende hissettiği, gazeteciler arasında dayanışmanın güçlendirildiği bir ortamın oluşturulmasını hedefler.
Programda ulaşılması hedeflenen sonuçlar aşağıda sıralanmıştır:
1. Çoğulcu medyanın oluşturulması için savunuculuk ortamının iyileştirilmesi
2. Gazetecilerin, mesleklerini yerine getirebilmeleri için dirençlerinin artırılması
3. Gazeteciler Cemiyeti’nin paydaşları ile ilişkilerinin ve gazetecilerin çalışma olanaklarını arttırma kapasitesinin kuvvetlendirilmesidir.
Bu hedeflere ulaşmak için yapılacak faaliyetler şunlardır:
  • İfade ve medya özgürlüğü izleme raporları
  • Farkındalığın artırılması ve Türkiye’deki mevcut durumun iyileştirilmesi için paydaş diyaloğunun kuvvetlendirilmesi çalışmaları
  • Medya çoğulculuğu için yerelde ve ulusal düzeyde dayanışmanın iyileştirilmesine yönelik çalışmalar
  • Gazetecilerin kullanabileceği tam donanımlı, sekreterya hizmeti içeren, konferans salonu, stüdyo imkânlarına sahip bir “Basın Evi” merkezi kurmak
  • Gazetecilerin kapasitelerinin iyileştirilmesi ve mesleklerini sürdürebilecek kanalların oluşturulması
  • Gazeteciler arasındaki iletişim ve işbirliğini artırmaya ve gazetecilik mesleğini güçlendirmeye yönelik faaliyetler
  • Programın görünürlüğünün, erişilebilirliğinin artırılmasına ve paydaşlar arası ilişkilerin kuvvetlendirilmesine yönelik çalışmalar
  • Destek programlarının sürdürülebilirliğinin sağlanması ve örnek model haline gelmesine yönelik faaliyetler.
Yayımlanan Bilgi
Program, işleyişi hakkında paydaş ve faydalanıcıları bilgilendirmek ve katılımlarını sağlamak, gelişmelerden ve politikalarından haberdar etmek, şeffaflık ilkesini desteklemek amaçlarıyla doğru bilgiyi zamanında yayımlar.
Düzenli olarak yayımlanacak ve güncellenecek belgeler şunlardır;
  • 4 farklı destek aracının rehberleri ve ekleri
  • Bilgilendirme günü ve etkinliklere ait sunumlar
  • Örnek belgeler
  • Görünürlük rehberi
Yukarıda belirtilen belgelerin ve diğer program dökümanlarının yayımlanacağı ve güncel tutulacağı mecra program internet sitesidir (media4democracy.org). Program, sadece bu adresten yayımladığı dökümanların doğruluğunu ve güncelliğini taahhüt eder. Sosyal medya gibi diğer iletişim kanalları kitleseldir, programın görünürlüğünü sağlamayı hedeflemektedir. Paydaş ve faydalanıcıların alacakları aksiyonlarda program internet sitesi uyarınca hareket etmeleri önerilir. Program’ın iletişim stratejisi çerçevesinde görünürlüğün ve erişilirliğin artırılması amacıyla dökümanlar, gerçekleştirilen etkinliklerde basılı olarak paydaş ve faydalanıcılara dağıtılır. Program aktivitelerinin yürütülmesinde ilgili aktörlerin katılımını sağlamak amacıyla bilgilendirme toplantıları, gazetecilerle buluşmalar, bölgesel durum değerlendirme toplantıları, paydaş toplantıları, basın bültenleri ve toplantıları, konferanslar ve eğitimler düzenlenir.
Yürürlükteki yasal düzenlemeler çerçevesinde hangi bilgilerin kamuyla paylaşılacağına dair son karar Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir. Bilgilerin dijital, basılı ya da talep üzerine dağıtılacağına ait karar Gazeteciler Cemiyeti takdirindedir.
Destekler
Serbest Çalışan Gazetecileri Güçlendirme Destek Aracı
Serbest Çalışan Gazetecileri Güçlendirme Destek Aracı, serbest çalışan gazetecilerin kapasitelerini güçlendirmek, haber üretmeye devam etmelerini teşvik etmek ve birel gazetecilerin desteklenmesiyle haber medyasındaki çoksesliliği artırmayı hedeflemektedir. Toplamda 417 haber ve 102 araştırma ya da dizi yazısına destek verilecek bu aracın uygulama esaslarına erişmek için Program internet sitesindeki Destekler sayfasında, ilgili destek kalemi altındaki rehber dökümanınaa ulaşılabilir.
Gazeteci, imzalanacak telif antlaşması ile destek aldığı yazının yayım haklarını Gazeteciler Cemiyeti tarafından basılan 24 Saat Gazetesi’ne devreder. Yazı, gazetecinin ismi ile beraber gerekli onay süreçlerini tamamladıktan sonra yayımlanır. Yazının ve eklerinin (görsel, işitsel materyal) içeriğinde yalnızca Gazeteci sorumludur, Cemiyet hiçbir koşulda yayının içeriğinden sorumlu tutulamaz.
Telif sözleşmesi, yazının ilk olarak 24 Saat Gazetesi’nde yayımlanma hakkını Program’a devreder. Yazı Gazete’de yayımlandıktan sonra, Gazeteci yazının başka mecralarda yayımlanması hakkına sahiptir. Program internet sitesinde ve sosyal medya kanallarında Gazeteci’nin ya da Program’ın görünürlüğünü artırmak amacıyla yazı tekrardan Cemiyet tarafından yayımlanabilir. Bu destek aracı kapsamında uygulanacak diğer kurallar, yukarıda bahsi geçen rehber dökümanında ve Gazeteci ile imzalanan telif sözleşmesinde yer alır.
Basın Evi
Gazeteciler Cemiyeti merkezinin içinde faaliyete geçen bu tesis, serbest çalışan gazetecilerin ofis ihtiyaçlarını karşılamak, endüstri seviyesinde yayın ekipmanlarına erişimlerini sağlamak gibi amaçlarla kurulmuştur. İçerisinde açık ofis alanı, toplantı salonu, konferans salonu, stüdyo gibi imkanlar barındıran bu tesisten, gerekli şartları karşılayarak üye olan tüm gazeteciler faydalanabilmektedir. Basın Evi’ne üyelik için koşullar ve uygulama esasları, Program internet sitesinin Destekler sayfasında ilgili destek kalemi başlığı altındaki rehber dökümanda paylaşılır.
Basın Evi iki başlık altında toplanabilecek şekilde hizmet vermektedir;
  • Basın Evi’nden faydalanma ve içinde barındırdığı ekipmandan faydalanma
  • Basın Evi dışında kullanılmak üzere ödünç verilecek ekipmanlar
Sorumluluk Reddi
Program, Avrupa Birliği’nin resmi görüş ve düşüncelerini yansıtmaz. Sorumluluğu tamamen Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir.
Program kapsamında desteklenen faydalanıcıların gerçekleştirdikleri faaliyetler kapsamında ürettikleri tüm görünürlük materyallerinde, aşağıdaki metnin bulunması zorunludur.
“Bu çalışma/belge, Demokrasi için Medya Programı kapsamında Avrupa Birliği desteğiyle hazırlanmıştır. İçeriğinden Avrupa Birliği ya da Gazeteciler Cemiyeti sorumlu tutulamaz, tüm sorumluluk içerik sahibine aittir.”
Faydalanıcılar için Bilgi
Faydalanıcılar, başvurularıyla ilişkili gelişmelerin Program internet sitesindeki üyelik modülünü ve başvuru yaptıkları e-posta adreslerini kullanmalıdırlar. Bunun yanında, bazı destek araçları kapsamında kargo ile de başvuru alınabilecektir.
Faydalanıcıların desteklenen faaliyetlerinin görünürlük materyalleri ve duyuruları, hem programın hem de desteklenen çalışmanın görünürlüğünü artırmak amacıyla Program iletişim stratejisi çerçevesinde, faydalanıcının da rızası ile, paylaşılabilir ve yayımlanabilir.
İstisnalar
Programın ilke edindiği şeffaflık ve açıklık ilkelerine verdiği önem kadar, kişisel verinin korunması ve konuyla ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata da önem gösterilmektedir. Demokrasi için Medya Programı, kişinin hak ve hürriyetlerini zarara uğratacak şekilde kamuya açık bilgi paylaşımı gerçekleştirmez. Kişisel ve hassas veri, sadece veri sahibinin açık rızası dahilinde paylaşılır. Programın yürütülmesine ilişkin performans ve finansal izleme amacıyla fon veren kuruluş (Avrupa Birliği) ve diğer paydaşlar ile gerçekleştirilen bilgi paylaşımı kapsamındaki kişisel veri, faydalanıcının açık rızasının Program internet sitesini kayıt aşamasında Kullanım Koşulları ve Gizlilik Politikası’nı kabul etmesiyle alınmış olur ve kişisel veri anonimleştirilmemiş biçimde paylaşılır.
Aşağıdaki özel durumlarda bilgi paylaşımı gerçekleştirilmeyecektir.
  • Kişinin ticari faaliyetlerinin zarara uğratabilecek olması durumunda
  • Bilginin, fikri mülkiyet, sürmekte olan idare ya da yargı işlemini etkilemesi ve hukuki tavsiye niteliğinde olması durumda
  • Başvuranın rızası olmaması durumunda
Yukarıda bahsedilen istisnalar kişinin açık talebini Program ekibine iletmesi ile uygulanır.
Şikayet Mekanizması
Program eylemleri nedeniyle olumsuz etkilendiğini düşünen kişi ya da kurumlar, iddialarını media4democracy.org internet sitesindeki şikayet bölümünden açıklayıcı bir metin ve varsa ilgili ek belge ve kanıtlarıyla beraber iletirler. Şikayetler, şikayete konu olan olayın gerçekleştiği tarihin en geç bir ay ertesine kadar gönderilmelidir. Şikayet Formu’na internet sitesinden ulaşılabilir.
İletilen iddiaların sonuçlandırılması akabinde kişi ya da kurum sonuçtan memnun değilse ya da yukarıda belirtilen süre içerisinde sonuç alamamışlarsa Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’na şikayetlerini iletebilirler.